DE CHRISTI DOMINI
ASCENSIONE
ORATIO
Habita in Sacello Tomificio
AB ANGELO FABRONIO
"BASILICA S. TMARIA TRANS TYHERIA1
C A ?C0 T^ICO.
«'
m
t /' Wi/
R O M JE
ATVD JOANNEM JAARIAM SALV10"NJ
TYPOGRAPHUM VATICANUM
M. D C C IV.
SUPERIORUM. FACULTATE.
Digitized by Google
t
Digitized by Google
( HI. >
SS. DOMINO NOSTRO
BENEDICTO XIV*
P O N T. M A X.
ANGELUS FABRONIUS
! 'amquam nihil homini
potejl acciderevelho-
norificentius,vel prae-
clarius , quam id ,
quod mihi impojitum
Juit , ut apud Te, Be a-
tissime Pater , ver-
ba facerem , ea tamen res non parum mihi
cur ce, atque molejlice attulit. Nam me
plurimum commovebat , vehementer que de-
terrebat Majejias , ac Dignitas Tua , qua
ad Deum proxime accedis , ne in locum
omnium amplijjimum defcenderem , quo
A z nil
Digitized by Google
*riv.'n
nil nifpetffeBum ingenio, elaboratumque
indujlria afferri oportere intelligebam. Re-
creavit me tamen Jingularis humanitas, ac
clementia Tua , eique tantum tribui , ut
omni abjeBo metu de Chrijli Domini in
Ccelos Afcenfu dicendi onus mihi libenter
Jufcipiendum putaverim. Hanc igitur Ora-
tionem, Beatissime P KTER,Jupplex & qua
maxima decet veneratione T ibi offero ,
quam vellem tanti effe, ut obferv antice erga
Te me ce monumentum ac te/limonium ma-
neret perpetuum . Ea enim ejl virtutis vis,
Jplendor, ac dignitas, ut omnes in fui amo-
rem, atque admirationem per trahat', cujus
quidem imaginem ita expreffam habes , ut
quam frujlra expetierat Plato, . in Te no-
bis liceat intueri . Sed non eB hujus loci
Tuarum amplijjimarum laudum prceco-
nium facere. Interea D.O.M. oro, atque
obtejlor, ut Te ad Populi Romani votum, ,
ad univerji Chri/liani Orbis bonum , glo-
riam , atque ornamentum diu fojpitem , at-
que incolumem fervet .
ORA
orati ck
• - — . - • M . >
I ullum umquam tempus.
Beatissime Pater,
nobis concefliun eft , quo
magnopere gaudend um~»
efle videatur, id profedo
accidit hodierno die, quo
Chriftus Dominus infi-
, mis his terris relidis ad
luperos, *ternumque Patrem evolavit . Qux
erum tanta poteft efle dicendi vis , quod tam
divinum > atque incredibile ingenium , quo
qui quam bonorum magnitudinem , quae ad
nos inde^ provenerint , verbis exaequare , at-
que oratione complcdi valeat > Profedo im-
menfum quiddam eft , atque infinitum, quod
Deo immortali debemus, qui hodie captivam
•A 3 ducens
Digitized by Google
( VI. )
ducens captivitatem ( a ), aeternae vitae aditum
nobis patefecit , quique nos tanta caritate^
profequutus eft, ut non modo calamitatem
noftram detraxerit , fed etiam plurimum
honeftaverit. Quapropter praeclare a me fa-
dum iri exiftimo , fi hinc Orationis meae
argumentum fumam , quam vos attente , bo-
naque cum venia excepturos efle confido.
Ponite , quaefo , ante oculos infeliciffi- .
mam humanae naturae conditionem , ad quam
primi hominis iniquitate pervenerat: obver-
fentur animis exitiofi, peflilentefque illius
culpa; cilcdus, quo facilius mifericordiam ,
ac clementiam Dei lingularem perfpiciamus.
Num qui flatus excogitari deterior poterat?
num quid nifi caliginis, caecitatis, ac mi-
feriarum plenum ? In quantos errores , in_>
quod flultitiae , atque infeientiae barathrum
prolapfi mortales! Illorum pedora teterri-
mus , ac fallaciffimus hoflis ufque adeo oc-
cupaverat, ut quum nullis jam terminis, ac
cancellis impietas contineretur, deliberave-
rit Deus, quali fadi pertaefus, humanum.»
genus funditus de terra tollere , ac penitus
exflirpare. Delebo, inquit, hominem , quem cre-
avi, a facie terra (b), Quibus tot incommodis
reme-
(a) M. Eph. 4 . 8. (It) Gen % 6. 7 .
d by Google
( VII. )
remedium fane erat nullum , nifi unus inven-
tus effet Jefus qui Patrem propitiaret (a) ,
quique omnium perniciofiflimo bello extindo
aeternam nobis pacem , ac tranquillitatem re-
portaret. Itaque Chriftus, ut nos redimeret
de maledido legis , fadus eft pro nobis ma-
ledidum (b), atque una nobifcum degens in
fimilitudinem carnis peccati (c) non probra ,
non convicia, non mortem denique turpem,
acerbifftmamque recufavit, ut humanum.,
genus aeterno Patri reconciliaret, atque ab
interitu vindicaret . Quid vultis amplius ?
Neccfle tamen erat, ut tantum, ac tam prae-
clarum Reparationis noftrae opus hodierna-,
die perficeretur, qua Chriftus humanae na-
turae primitias Patri offerens, Regni caeleftis
fores referavit, ut nos fummae ejus felicita-
tis, aeternaeque beatitudinis participes habe-
ret. Hoc enim unum omnis adae in terris
vitae curfu fpedavit, haec fuit caufa (d) quam-
obrem tam dira , atque immania perferre-»
non dubitaverit. Videte nunc quam admi-
rabilis, ac inaudita Servatoris noftri beni-
gnitas fuerit, cujus beneficio nos, qui terra
videbamur indigni, hodie Caelos pervafimus j
qut
(«) 33- a -4.
( b ) Ad Gal . 3. 13.
( VI”- )
qui morte damnati fuimus , immortalitate
donamur; & qui ab omni terreno princi-
patu, atque honore excideramus, ad caelefte
fupernumque regnum triumphantes evehi-
mur . Nonne fatis erat ad amoenifsimam , e
qua pulfi fuerant primi parentes, Paradifi
regionem potuifle reverti? Quanti illud fuifi
fet , duriflimae fervitutis vinculis abruptis , in
liberas aeternafque fedes fupra omnem aftro-
rum altitudinem aicendere ? Quis neget lon-
ge plurimum nobis tributum iri honoris, fi
intra beatifsima Angelorum agmina humanae
naturae verfari contigiflet ? Verum ( incredi-
bile didu ! ) quae eundis olim erat abjedior ,
eundis eft hodie fada fublimior. Ipfa enim
univerfos praetergrefla eft Angelicos Ordines,
nec prius fubftitit , quam aeterni Patris gloriae
proxime conjunda illius ad dextram collo-
caretur, Quid ergo gloriofius, quid honori-
ficentius nobis accidere potuit? Satifne in-»
Chriftum Jefum umquam grati videbimur,
qui, ut calamitatem noftram levaret, ipfius
calamitatis focius efle voluit, qui pro noftra
falute nullum fupplicium, nullum vitae diferi-
men fibi vitandum putavit , qui nos ad tan-
tum dignitatis faftigium evexit , quantum non
dicam fperandum, fed ne optandum quidem
videretur? Quae memoria, quae vis ingenii,
. qua:
( IX. )
quae magnitudo obfervahtiae tot, tantifqiie
beneficiis refpondere poterit? Sed quoniam,
ut S. Leonis verbis utar (4), Afcenfio Chrifti
noftra provedio eft, & quo procefsit gloria
Capitis, eo fpes vocatur & corporis, quum-
que certifsimum fit non habitandi locum,
fed commorandi diverforium nobis in terris
efle conceflixm ; quanta nos idcirco erigi fpe
decet , fore aliquando , ut tot tantifque mi-
feriis, quibus humana vita propofita eft,
morte perfundi, in aeternam gloriam, atque
in tutum illum , tranquillumque felicitatis ,
ac quietis portum recipiamur ? Definant igi-
tur , definant homines de fua forte conquerij
fors enim noftra Chriftus jam fadus eft. Agno-
fcamus. Auditores, agnofcamus infignem no-
bilitatem, quam hodie adepti fumus, atque
Apoftoli inhaerendo praeceptis (b) haec cura
infixa fit animis noftris fempiterna , ut nihil
de terrenis rebus folliciti , caeleftia tantum-
modo perquiramus . Quod fi quis exiftimat
nobis auxilii aliquid , praefidiique eo detra-
dum efle, quod Chriftus. ab' hominibus di-
lceflerit, is profedo vehementer errat. Ete-
nim licet ipfe non amplius in terris humana
forma fe confpiciendum praebeat, pollicitus
tamen
(a) Strm. i. de dfcerjfi. - ( b ) Coloff. 3. 1. & 2.
Digitized by Google
C X. )
tamen eft , divino modo futurum nobifcum
ufque ad confummationem faeculi (a) ; quiiL»
etiam quotidie interpellans pro nobis (b) , eo
ftudio caufam noilram apud Patrem tuetur ,
ut nihil illi tam acceptum , quam humanum
genus, nihil tam carum, quam noftra falus
efle videatur. Quid quod fi ex ejufdem in_.
Caelos Afcenfu plurimum Ecclefiae momenti,
atque utilitatis accefsit i Teftem appello bea-
tifsimum illum Apoftolorum coetum , per
quos ipfa Ecclefia munienda , atque firmanda
erat , qui licet quotidiana Divini Verbi con*
fuetud i ne uterentur, licet fan&ifsimis ejufdem
imbuerentur praeceptis, fiimma tamen erat
ante hoc tempus in illis infirmitas , ut omnia
paverent , omnia dolerent, ac vel levi con-
cufii motu illico profternerentur . At poft-
quam Chriftus caelum afcendit , quam repente
immutati, qua luce illuftrati, qua caritate.»
incenfi, qua fide roborati ! Etenim Divini
Spiritus dona , illa , inquam , dona , quibus Dei
formatur Ecclefia, unde ad illos nifi ex ho-
dierna folemnitate profluxerunt? Si enim non
abiero, Par aditus non veniet ad vos, fi autem abiero,
mittam eum ad vos (c) . Quid ita ? Nonne po-
terat
(a) JMxttb. 28. 20. (c) *]o. 16+ 7 *
(b) Ai Hpn. 8- 34» ad Heb. 7.
( XI. )
terat Chriflus large , cffufeque id ipium per-
ficere , dum is adhuc in terris degeret ? Cre-
do equidem: fed par erat illum prius digni-
tatis fuae, quam noftrae utilitatis rationem.,
habere i quia ut eft apud Joannem (a): Non-
dum erat Spiritus datus , quia ‘Jefus nondum erat
glorificatus . Quae quum ita fe habeant, quis
erit animo tam crudeli atque impio, qui lin-
gulari Chrifti Jefu erga nos amori amore re-
fpondere , & quoniam inops referre gratiam
non poteft, habere faltem recufet ? Quis adeo
omnis fenliis expers, qui quum tam fauftus,
tam felix nobis dies illuxerit, ie totum gau-
dio laetitiaque compleri non fentiat i Age.,
igitur: Omnes gentes plaudite manibus i jubilate
Deo in voce exultationis . Ajcendit Deus in jubilo,
& Dominus in voce tuba (b) .
(<0 7 . 39' (&) ?/• 4 «. I. & g.
Digitized